Enzym di lập thể là gì ?

Enzym di lập thể là EnZym có nhiều trung tâm hoạt động nằm ở các tiểu phần khác, còn được gọi là enzim dị lập thể

Có hai loại enzym là :

1. Loại đơn tiểu phần (có thể có nhiều hơn một chuỗi polipeptit nhưng chỉ có 1 trung tâm hoạt động)

2. Loại đa tiểu phần (có nhiều trung tâm hoạt động nằm ở các tiểu phần khác)

- cơ chế điều hòa hoạt tính của enzym gọi là phản ứng dị lập thể: sự biến đổi cấu trúc ở vùng này dẫn tới sự biến đổi cấu trúc của trung tâm hoạt động do đó là ức chế hoặc hoạt hóa enzym, quá trình này thường liên quan đến các nhân tố điều hòa
- Ở loại đơn tiểu phần có 1 vùng trong cấu trúc gọi là trung tâm điều chỉnh, khi nó gắn với yếu tố điều chỉnh qua phản ứng như trên nó sẽ làm biến đổi cấu hình của trung tâm hoạt động..nên vùng này được gọi là vùng dị lập thể
- Các enzym đa tiểu phần có đặc điểm nó chỉ có hoạt tính khi các tiểu phần tương tác với nhau một cách thích hợp (lí do cũng theo cơ chế trên chính vì thế mà được gọi là enzim dị lập thể), nên chính điều này đã cho một cơ chế điều hòa là các nhân tố điều chỉnh sẽ gắn vào vùng nối (khe giữa) của các tiểu phần làm thay đổi khả năng tương tác giữa chúng, và điều này cũng dẫn tới biến đổi cấu trúc của trung tâm hoạt động... nên vùng này cũng được gọi là vùng dị lập thể

Cấu trúc enzym: 

Bất kỳ enzym nào cũng phải có trung tâm hoạt động (active site). Đây là miền protein (domain) quan trọng nhất đối với enzyme. Nếu xuất hiện đột biến sai nghĩa, vô nghĩa, lệch khung đọc mở (reading-open frame)... ở những triplet mã hóa cho amino acid nằm ở vùng này thì có khả năng cao enzyme bị mất chức năng. Trung tâm hoạt động của enzyme bao gồm vị trí liên kết (binding site) với cơ chất, và liền kề vị trí liên kết là vị trí xúc tác (catalytic site) - nơi thực hiện chức năng xúc tác phản ứng.

Ngoài ra enzyme còn có domain điều hòa (regulation site). Đây là vị trí mà chất ức chế không cạnh tranh (uncompetitive inhibitor) hoặc chất điều hòa dị lập thể liên kết. Do đó, domain điều hòa còn được gọi là miền điều hòa dị lập thể (Allosteric site).

Cơ chế hoạt động của enzyme]

Cơ chế hoạt động của enzyme bao gồm 3 giai đoạn:

1. Cơ chất (Substrate) liên kết với enzyme (Enzyme) để hình thành phức hệ enzyme - cơ chất (E - S complex).
2. Enzyme xúc tác phản ứng biến đổi cơ chất thành sản phẩm (Product), tạo thành phức hệ E-P.
3. Sản phẩm P được giải phóng enzyme E.

Các bài khác

• (16/06/2024)
• "Khi tôi ở trên những trang giấy, thế giới càng trở nên rõ ràng hơn" ths.duy (16/06/2024)
• Sắc tố mật là gì? (10/12/2023)
• Điểm chuẩn trường ĐẠI HỌC Y KHOA PHẠM NGỌC THẠCH 22/08/2023 (23/08/2023)
• Hội thi Kỹ thuật viên trưởng giỏi (09/06/2023)