HEMOGLOBIN

 Hemoglobin là gì?

Hemoglobin (Hb) là một loại protein có 2 thành phần chính là Hem và globin. Cấu trúc của hemoglobin gồm nhân Hem có chứa 1 phân tử Fe²⁺ và những acid amin có trong globin giúp cho loại protein này có khả năng vận chuyển chất khí. Hemoglobin có trong các tế bào hồng cầu.

Chức năng chính của Hemoglobin là vận chuyển khí O₂ từ phổi tới các mô của cơ thể và trao đổi  cho mô theo nguyên lý dựa trến sự chênh lệch áp suất khí O₂ giữa môi trường với cơ thể , đồng thời tại mô nhận CO₂ và ion H⁺  sau đó vận chuyển phổi.

Ngoài ra, CO₂ còn được vận chuyển bằng con đường gián tiếp bằng cách kết hợp với nước tạo thành acid H₂CO₃ vì là acid yếu nên bị phân ly tạo thành ion H⁺ và HCO₃^-. Sau đó ion H⁺ được hồng cầu vận chuyển đến phổi và còn lại ion HCO₃^- tồn tại dưới dạng hệ đệm. Khi Hồng Cầu đến phổi ion H⁺ sẽ kết hợp với ion HCO₃^- để tạo thành acid H₂CO₃ acid này bị phân ly tạo thành khí CO₂ và H₂O  từ đó, giải phóng khí CO₂ thải ra ngoài môi trường.

Phân tử sắt trong Hemoglobin giúp duy trì hình dạng bình thường của các tế bào hồng cầu ( cần xem và nghiên cứu thêm)

Xét nghiệm hemoglobin

Hemoglobin là một chỉ số trong xét nghiệm thường được phân tích cùng với xét nghiệm tên là tổng phân tích tế bào máu hay còn gọi là công thức máu (CBC)

Các xét nghiệm liên quan đến Hb bao gồm:

1. Số lượng hồng cầu trong một thể tích máu (RBC Red Blood Cell)

- Giá trị bình thường: Nữ: 3.8 – 5.0 T/L; Nam: 4.2 – 6.0 T/L.

2. Nồng độ huyết sắc tố trong một thể tích máu Hemoglobin ( Hb)

- Giá trị bình thường: Nữ: 120 - 150 g/L; Nam: 130-170 g/L.

3. Tỷ lệ thể tích hồng cầu/ thể tích máu toàn phần Hematocrit (HCT)

- Giá trị bình thường: Nữ: 0.336-0.450 L/L; Nam: 0.335-0.450 L/L.

4. Thể tích trung bình của hồng cầu MCV (Mean corpuscular volume):

- Được tính từ hematocrit và số lượng hồng cầu.

- Giá trị bình thường: 75 - 96 fL

5. Lượng Hemoglobin trung bình có trong một hồng cầu MCH (Mean Corpuscular Hemoglobin ):

6. Nồng độ Hemoglobin trung bình trong một thể tích máu MCHC (Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration)

- Giá trị này được tính bằng cách đo giá trị của hemoglobin và hematocrit.

7. Độ phân bố hồng cầu RDW (Red Cell Distribution Width):

- Giá trị này càng cao nghĩa là độ phân bố của hồng cầu thay đổi càng nhiều, chỉ số có ý nghĩa phân tích về hình dạng của hồng cầu: to nhỏ, kích thước đồng dạng ?

Ý nghĩa chỉ số Hb thường gặp trong một số trường hợp

Tăng Hb

-Sống ở vùng núi cao tăng sinh nhiều hồng cầu để vận chuyển khí tốt hơn do không khí loãng

-Bệnh phổi (tràn khí, bệnh phổi tắc nghẽn COPD)

-Ung thư

-Hút thuốc lá

-Rối loạn tăng sinh tủy xương dòng hồng cầu (đa hồng cầu nguyên phát)

-Dùng quá liều hoặc không thích hợp các thuốc có epoetin alpha (Epogen, Procit)

-Do sử dụng thuốc (tăng tế bào hồng cầu do dùng một số thuốc)

Giảm Hb 

-Giảm do hiếu Dinh dưỡng (thiếu hụt sắt, acid folic, hay vitamin B12, B5, B6) đây là các nguyên liệu cho quá trình tổng hợp Hb

-Giảm do ký sinh trùng thường là giun móc thường hay gặp những khu vực dịch tể có thói quen đi tiêu ra đất và đi chân đất

-Giảm do mất máu như chảy máu, sau phẩu thuật

-Ngoài ra còn có nguyên nhân di truyền làm hồng cầu không bền cần đến khám và điều trị càng sớm càng tốt cho bé nhằm tránh các biến chứng sớm,

-Rối loạn tủy xương

ThS YH. Trần Duy

Tài liệu tham khảo: 

1. Bệnh Viện Nguyễn Tri Phương https://bvnguyentriphuong.com.vn/cac-chuyen-khoa/can-lam-sang/xet-nghiem/hemoglobin.html

2. Bệnh viện 108 http://benhvien108.vn/huong-dan-cach-doc-ket-qua-xet-nghiem-tong-phan-tich-te-bao-mau-tren-may-tu-dong.htm

Các bài khác

• (16/06/2024)
• "Khi tôi ở trên những trang giấy, thế giới càng trở nên rõ ràng hơn" ths.duy (16/06/2024)
• Sắc tố mật là gì? (10/12/2023)
• Điểm chuẩn trường ĐẠI HỌC Y KHOA PHẠM NGỌC THẠCH 22/08/2023 (23/08/2023)
• Hội thi Kỹ thuật viên trưởng giỏi (09/06/2023)